آموزشگاه آنلاین ستاره‌شناسی: آموزش ببینید، تلسکوپ جایزه بگیرید! نام‌نویسی

یک گروه بین المللی از ستاره شناسان از سطح ستاره غول سرخ قلب عقرب (Antares )، که یکی از درخشانترین  ستارگان آسمان است ، تصویربردای کرده‌اند. تصویر گرفته شده از سطح ستاره، جزئیات بسیار خوبی را نشان می‌دهد به طوری که دو برآمدگی در دو سوی ستاره ( محدوده درخشان ) به وضوح در آن پدیدار است.


محققان این پژوهش در مجله نیچر ( آگوست 2017 )اعلام داشتند که توده‌ای گازی شکل را در اطرف ستاره یافته‌اند، که در سطح اتمسفر ستاره قرار دارد که با سرعت 20 کیلومتر/ثانیه از درون ستاره خارج و به درون آن برمیگردند.
ستاره قلب عقرب یک ستاره حجیم و نزدیک به دوران پایان عمرش است و جرم آن ۱۵ برابر و ۱۰۰۰۰ برابر خورشید ما  پرنورتر است. این ستاره در فاصله ۵۵۰ سال نوری از زمین در صورت فلکی عقرب قرار دارد. قلب عقرب با محیط ۸۸۳ برابر خورشید به قدر کافی بزرگ است و اگر در جای خورشید ما تا آن سوی مدار مریخ فرا گیرد.
هر چند قلب عقرب خیلی به زمین نزدیک نیست، اما در آسمان بسیار درخشنده ظاهر می شود و این موضوع آن را به یک گزینه ایده آل برای (عکسبرداری مستقیم) به منظور مطالعه سطح ستاره تبدیل کرده است.

1042 antares star surface

ستاره شناسان این عکس منحصر به فرد از ستاره غول سرخ قلب عقرب را توسط تلسکوپ VLTI رصدخانه European Southern در شیلی به دست آورده اند. ESO/K.ohnaka


برای به دست آوردن این تصویر و مطالعه بر روی ستاره قلب عقرب آقای کییچی اوهناکا (استاد دانشگاه catolica del new te ، شیلی) و همکارانش به مدت پنج شب با استفاده از تلسکوپ بسیار بزرگ رصدخانه paranal شیلی به نام VLTI  آن را مشاهده کردند. VLTI قادر است نور جمع شده توسط چهار تلسکوپ ۸/۲ متری اش و یا حتی چهار تلسکوپ کمکی ۱/۸ متری اش را برای به دست آوردن نتیجه فضایی غیرقابل باوری ، ترکیب کند.
در این حالت تیم کییچی با استفاده از سه تلسکوپ کمکی کوچکتر ، تصویر واضحی معادل تصویر یک تلسکوپ ۸۲ متری به دست آوردند. محققان همچنین از ابزار نزدیک مادون قرمز  AMBER بهره گرفتند که آنها را قادر می سازد محدوده های کوچک طول موج ها را اندازه گیری کنند.
این مشاهدات یک چشم انداز بی مانندی از سطح یک ستاره به جز خورشید ما ارائه می دهد. غول های سرخ شبیه ستاره  قلب عقرب مادام در حال خارج کردن مواد جوی به داخل فضا هستند ، که آن از طریق حرکت قوی توده های گازی به بالا و پایین آشکار می شود.
اوهناکا می گوید : " ستاره  قلب عقرب مواد را به شکل مرتب ، یکنواخت و یا کروی به خارج نمی راند ، بلکه به یک حالت تصادفی و آشفته مواد را خارج می‌کند ." او همچنین میگوید: نقشه سرعت ما نشان می دهد که حرکت گاز بی نظم و آشفته است ، با مقادیر بسیار زیاد توده های گازی شبیه آشفتگی چاه های هوایی که در طول پرواز ( با هواپیما ) حس می کنید.
مکانیزم کنترل بادهای ستاره ای متلاطم بسیار کم شناخته شده است. مشاهدات جدید می تواند به پیوند نیروهایی که موجب حرکت های آشفته گازی و سرانجام خروج ماده می شود ، کمک کند. این نیروها آن گونه که اوهناکا می گوید : " ممکن است به میدان های مغناطیسی بستگی داشته باشد (مانند خورشید) یا هر علت دیگری داشته باشد. اما این ایده ها باید بیشتر مورد مطالعه قرار گیرند."

نویسنده: سمیه ملکی

عضو تحریریه آسمان شب ایران

celestron banner 02

iranoptic 03

هر هفته یک چهره از آسمان شب ایران را پیش چشمان شما خواهیم آورد