آموزشگاه آنلاین ستاره‌شناسی: آموزش ببینید، تلسکوپ جایزه بگیرید! نام‌نویسی
 نجوم آماتوری ایران طی 3 دهه ی گذشته فراز و نشیب های بسیاری داشته است. به نظر می رسد علاقه و عشق علاقه مندان بیشمارش امید به آینده ای روشن را همواره نوید می دهد.

با بررسی تاریخچه ی نجوم آماتوری در 3 دهه ی گذشته به نکات زیادی پی خواهیم برد. در دهه ی 60 هجری شمسی با توجه به جنگ و نابسامانی های مرتبط عده ای از منجمان آماتور شخصاً فعالیت می کردند و هسته های گروهی در آن زمان وجود نداشت. با ورود به دهه ی هفتاد شمسی نجوم آماتوری با مجله ی نجوم سرآغاز جدیدی داشت و رفته رفته هسته ی های کوچک نجوم شکل گرفت و وقایع مهم از جمله خورشیدگرفتگی های سال های 1374 و 1378 رونق بسیاری به رشد و شکوفایی نجوم در این دهه بخشید.
با آغاز دهه ی هشتاد شمسی انجمن نجوم ایران با تأسیس شاخه ی آماتوری عملاً سعی کرد تا این سیل عظیم علاقه مند در دهه ی گذشته راهنمائی شوند و رشد و شکوفایی نجوم در این دهه شدت گرفت. شاخه ی آماتوری برای سازماندهی و برنامه ریزی فعالیت های منجمان و ایجاد هسته های متمرکز نجوم آماتوری تأسیس شد. چندی بعد ایده های نویی به جامعه ی نجوم تزریق شد که سرآغاز شکوفایی نجوم آماتوری در دهه ی هشتاد شمسی بود. ما این شکوفایی را در قالب کارگاه های کنام، گردهمایی های منجمان آماتور، رقابت های رصدی مسیه و صوفی، باشگاه نجوم، روز نجوم و غیره شاهده بودیم. فراموش نکنیم که تولد المپیاد نجوم به نوعی هدیه ی این تلاش ها بود که در همین دهه روی داد.
هسته ی شاخه ی آماتوری از منجمان آماتور باسابقه تشکیل شده بود و با کمی نگاه به دو دهه ی هفتاد و هشتاد شمسی متوجه می شویم که وجود شاخه ی آماتوری چه تأثیرات مثبتی را در بدنه ی نجومی ایران ایجاد کرد. اکنون با ورود به دهه ی نود شمسی رفته رفته نجوم آماتوری به سمت نجوم علمی پیش می رود.
چندی پیش خبر استعفای دسته جمعی اعضای شاخه ی آماتوری انجمن نجوم ایران را شنیدم. ابتدا از شنیدن آن بسیار ناراحت شدم و کماکان هم این اتفاق را از جهاتی برای جامعه ی نجوم ایران مضر خواهد بود. پیش از آن که به آینده بپردازم لازم است نکاتی را درباره این اتفاق بیان کنم.
وقتی به اسامی امضاءکنندگان استعفا می نگریم به چه نکته ای پی می بریم؟
الف- نخبگان نجوم آماتوری که همگی راه پیشرفت و ترقی را با تلاشی مضاعف پیگیری کردند. البته عده ای از این نخبگان سال ها قبل در شاخه آماتوری فعالیت داشتند.
ب- دوستانی که همواره مورد آماج حملات عده ای بی خرد برای ایجاد یک باند نجومی بودند.
ج- دوستانی دلسوز که در زمان مدیریتشان به جای ورورد به حاشیه پردازی و درگیری سعی کردند تا با راهنمایی مردم و ترویج علم زیبای نجوم عزیزانی را به این جامعه معرفی کنند.
دوستان عزیز، متأسفانه طی این همه سال تلاش، درگیری عده ای نادان که بی شرمانه واژه ی نجوم آماتوری و ایران را به یغما بردند باعث شد تا رفته رفته از پیشرفت نجوم آماتوری جلوگیری شود. این گروه که مانند گروه های جدایی طلب در برخی از کشورهای دنیا می مانند همواره سعی داشته تیشه به ریشه ی نجوم بزنند و گروه خود را به عنوان مرجع نجوم آماتوری در ایران معرفی کنند!!! در متن استعفا نکات بسیار خاصی نهفته است که همگی حکایت از نفوذ این آقایان در انجمن نجوم ایران و ایجاد تفاهم نامه ای یکجانبه با این انجمن حکایت دارد. تفاهم نامه ای که پیش از این عیناً و بدون جابجایی یک واو توسط شاخه ی آماتوری انجمن نجوم ایران با گروه Iota-Me بسته شده بود. این حرکت از انجمن نجوم ایران بعید بود که به جای قوت بخشیدن به شاخه ی آماتوری که زیرمجموعه اش محسوب می شود آن را به راحتی تضعیف نماید و به این راحتی فریب عده ای جاه طلب را بخورد. آری دوستان، انجمن نجوم ایران نادانسته با ایجاد این تفاهم نامه علاوه بر تأیید این گروه مجهول الهویه در جامعه ی نجوم، عملاً ضرب شصتی به زیرمجموعه اش نشان داد و بی اعتباری شاخه ی آماتوری را به رخ جامعه نجوم کشید.
من خوشبختانه با ابن گروه مافیایی عجیب طی 3 سال از 1383 تا 1386 همکاری داشتم و تمام این آقایان و به خصوص مسئول این گروه آشنایی کامل دارم. جالب است این گروه در تحرک جدیدشان با جمع کردن قدیمی هایی که به خاطر خودبینی های مدیر آن جدا شدند با پیغامی از صلح و صفا، محبت و دوستی سعی در حضور بنده در این مجموعه داشتند. فریب این افراد هم به این شکل صورت گرفته که حالا که ما با انجمن نجوم ایران مرتبط شدیم شرایط فرق کره است! مسائل بسیاری در این گروه است که کماکان سعی دارم سکوت کنم. ولی این آقایان بدانند که ذره ذره حرکات ناجوانمردانه آنان را پیگیری می کنم و تمام حرکاتشان مثل روز برایم روشن است و اگر لازم باشد بایدها و نبایدهای بسیاری را با جامعه ی نجوم درمیان خواهم گذاشت.
همه من را فردی مستقل در نجوم آماتوری ایران می دانند. فردی که ارتباط بسیاری با گروه های مختلف نجوم آماتوری داشته و دارم و وابسته به هیچ جایی نبوده و نیستم و همواره دوست دارم در کنار تمام گروه ها باشم و با این عزیزان همکاری کنم. لذا شما دوستان بدانید که اگر این آقایان به جای خودبینی، تکبر و زدن پرچمی جداگانه ذره ای دلسوزی داشتند و با سایر علاقه مندان به نجوم زیر یک بیرق جمع می شدند اکنون با این همه مصیبت مواجه نمی شدیم.
شما مشاهده کنید که در قضیه برنامه آسمان شب به جای ساخت و طراحی برنامه ای دیگر در رسانه ی ملی چقدر تیشه به ریشه ی آن زدند تا برادران صفاریان پور را که سال ها با خون و دل و رنج این چراغ کورسوی علم را در رسانه روشن نگه دارند به راحتی خاموش سازند. این عزیزان بسیار متهم می شدند که دکانی دارند ولی دیدید که به راحتی دست از این برنامه کشیدند و اگر ضرورت ایجاد نمی کرد می دانم که علاقه ای هم به بازگشت نداشتند. تأسف می خورم از این که این اتفاقات را دوست گرامی بابک امین تفرشی به وضوح 5 سال قبل در یک نامه ی سرگشاده مطرح کرد و این خطرات را متذکر شد ولی گوش های ما شنوا نبود. من هم باز این خطرات را متذکر می شوم و امیدوارم که جامعه ی نجوم با ایجاد اتحاد جلوی دست درازی دشمنان را بگیرند.
عزیزان، رفته رفته پس از شکل گیری شاخه ی آماتوری تلاش ها برای سرنگونی آن توسط این نوع افراد آغاز شد. این افراد که 2 سال زودتر این گروه عجیب را تأسیس کردند همیشه ساز مخالف کوک کرده اند و کار را به جایی رسانده اند که اگر در جمع حرفه ای های نجوم حضور یابید کمتر کسی را می بینیدکه از این همه سیل مشتقاق علاقه مندان در نجوم آماتوری به نیکی یاد کند و همه را درگیر و در حال جنگ می دانند و حتی کار به جایی رسیده که بعضی ها علناً اعلام می کنند که تره هم برای آماتورها خورد نمی کنند.
این را بدانید که اگر شاخه ی آماتوری وجود نداشت تا شبکه ای از پیشرفت علمی را در جامعه ی نجوم به یکدیگر متصل سازد، نجوم ایران به صورت جزیره ای نمی شد که آزاد و رها در هر شهر و استان هسته های مختلف را با امکاناتی حداقلی به راحتی شکل دهد. مسئله ای که در روزگاری یک آرزو بود.
حال با این اوضاع و احوال بنظرم این استعفا به نفع جامعه ی نجوم آماتوری است. وقت آن رسیده تا نجوم آماتوری و نجوم حرفه ای از هم تفکیک شود. زیرا هر کدام طبع و سلیقه ی مخصوص به خود را دارد. زمانی که انجمن نجوم ایران با تأسیس شاخه ی آماتوری به فکر گرفتن زیر بال و پر نجوم آماتوری بود اکنون نجوم آماتوری با داشتن سیلی از علاقه مندان، پتانسیلی بی نظیر در اختیار دارد که برعکس نجوم حرفه ای با علاقه و اشتیاق فراوان به کسب این علم و ترویج آن مشغول اند.
اکنون با ایجاد گروه های علم و عمل گرا که به فکر ایجاد پروژه های مرتبط با نجوم آماتوری هستند بسیاری از آماتورها تشویق شده اند تا نجوم آماتوری را فقط به شکل یک علاقه دنبال نکنند و  وقت خود را به بطالت نگذرانند. بنده به شخصه دوستان بسیاری را می شناسم که اکنون هدفمند به دنبال علم و عمل هستند.
تشکیل یک گروه مستقل نجوم آماتوری که سیاست های کلان آن توسط آماتورها پایه گذاری شود و حتی با برگزاری انتخابات، اعضای آن نماینده جامعه نجوم آماتوری باشد، دریچه ای دیگر را در ده ی 90 شمسی به روی زیبایی های آسمان شب در کشور عزیزمان باز خواهد کرد. مسئله ای که اگر مدیر آن گروه تفرقه افکن کمی به آن توجه داشت می دانست که راه حل پیشرفت، استقلال و اتحاد در نظام کاری نجوم آماتوری است نه تضعیف گروهی دیگر برای اتصال به انجمن نجوم ایران!
یک نکته ی مهم دیگر آن که عده ی ای در دیگر استان ها سعی داشته و دارند که این اتفاق ها را نوعی نزاع تهرانی ها جلوه دهند و حتی بعضاً دیده ام که در فرمایشات این عزیزان نوعی رسمیت نیز به این گروه جعلی داده شده است. عزیزان، نجوم ایران علی رغم جزیره ای بودن همگی یکپارچه است. مانند اعضای بدن که همگی مکانیسم خود را دارد و در این بین مغز مرکز فرمان آن ها محسوب می شود. شاخه ی آماتوری که عزیزان مختلفی از ایران نمایندگانی در آن بودند مغز نجوم ایران محسوب می شد و این آقایان مانند تومورهایی دائماً به آن حمله ور می شدند. الان اگر این هسته به هر عنوانی از بین برود نجوم ایران خدای ناکرده به مرگ مغزی دچار خواهد شد و آنجا است که نه تنها این همه زحمات هدر می رود دود آن به چشم ضعیف ترها خواهد رفت و امکان دست اندازی و غارت آن توسط عده ای قلیل فراهم می شود. من امیدوارم که جامعه ی نجوم ایران این قدر نسبت به این اتفاق ساکت نباشد و بدانید که ما برای پیشرفت هرچه بیشتر در نجوم آماتوری و ایجاد برنامه ها و اهداف منظم و والا در آینده به یک مغز متفکر و پویا نیازمندیم.
به امید انسجام گروهی و کماکان امید به هدایت نابخردان به راه راست

نویسنده: خسرو جعفری زاده

مدیر وب سایت آسمان شب ایران، عکاس آسمان شب

celestron banner 02

iranoptic 03

هر هفته یک چهره از آسمان شب ایران را پیش چشمان شما خواهیم آورد