آموزشگاه آنلاین ستاره‌شناسی: آموزش ببینید، تلسکوپ جایزه بگیرید! نام‌نویسی
در سال 1995 زمانی که اولین سیاره ی فرا خورشیدی کشف شد،دوران جدیدی پا به عرصه ی علم ستاره شناسی گذاشت. تا کنون 346 سیاره فرا خورشیدی کشف شده است که به دورستارگانی به غیر از خورشید ما در گردش اند.
 ولی مطالعات جدید نشان می دهد که محققان به یک دلیل باید سیاراتی بیشتر از آنچه تا به امروز کشف کرده اند پیدا می کردند. بعضی از آنها به درون ستاره ی مادر کشیده شده اند یا توسط آن بلعیده شده اند یا بر اثر کشندهای شدید گرانشی متلاشی شده اند. ستاره شناسان می گویند که بیشتر سیارات فراخورشیدی زمین مانند که تا به حال کشف شده اند به طور اجتناب ناپذیری در آینده توسط ستاره ی مادر نابود خواهند شد.

این نظریه که نیروهای گرانشی باعث برخورد سیارات به ستاره ی مادر می شوند و اخیرا توسط مدل های کامپیوتری و بارنس و تیم ایشان پیش بینی شده است،اکنون شواهدی در دست دارد که نشان می دهد این برخورد ها تا کنون رخ داده اند.

راری بارنس(Rory Barnes)از دانشگاه واشنگتن می گوید: زمانی که ما به ویژگی ها و حالات سیارات فراخورشیدی که مورد مطالعه قرار گرفتند نگاه می کنیم، متوجه می شویم که این اتفاق تا به اکنون افتاده است. بعضی از فراخورشیدی ها به درون ستاره ی خود افتاده اند.

مدل های کامپیوتری قادر هستند که پیش بینی کنند در یک منظومه در کدام فواصل باید سیاره ای وجود داشته باشد. ولی مشاهدات مستقیم نشان می دهد که در بعضی از منظومه ها جای خالی سیارات گم شده ای وجود دارد که باید در فاصله ی نزدیک به ستاره ی مادر قرار می گرفتند.

ولی به دلیل نزدیکی زیاد سیاره به ستاره ی مادر،هر دو جرم شروع به جذب یکدیگر کرده اند که هر دم این کشش بیشتر و بیشتر می شود و سطح گازی ستاره دچار نوسانات مشخصی می شود.

سرپرست نویسنده برایان جکسون از انستیتوی قمر و سیاره شناسی می گوید: کشندها شکل سطح ستاره را تغییر می دهند. هرچه این نوسانات کشندی قوی تر باشند، ستاره سیاره ی خود را زودتر به درون خود می کشد. بیشتر سیارات فرا خورشیدی کشف شده غول های گازی همانند مشتری هستند، هرچند که آنها بسیار پر جرم تر هستند. اوایل سال جاری ستاره شناسان سیاره ای زمین مانند و سنگی را با نام CoRoT-7 B کشف کردند که بارها از زمین ما پر جرم تر می باشد.

هرچند این سیاره تنها در فاصله ی 1.5 میلیون مایلی ستاره ی خود در گردش است، بسیار نزدیک تر از فاصله ی عطارد به خورشید است و این مسافتی است که این نگرانی مبنی بر بلعیده شدن توسط ستاره ی مادر را برای ما به وجود می آورد. بارنس می گوید :"دمای سطح این سیاره در حدود 2500 درجه ی فارنهایت است بنابراین چندان محیط دلچسبی برای زندگی نمی باشد" و در زمانی کوتاه از دیدگاه نجومی -یک بیلیون سال یا چیزی در همین حدود CoRoT-7 B نابود خواهد شد.

جکسون می گوید: نابودی اش آرام ولی قطعی و اجتناب نا پذیر خواهد بود.

جکسون می گوید: مدار چنین سیاراتی که مورد کشند های گرانشی قرار می گیرند در طی زمان هایی به طول ده ها میلیون سال به آرامی تغییر می کند. سرانجام چنان به ستاره نزدیک می شوند که ستاره آن ها را متلاشی و نابود می کند.

بنابراین، چه سیاره قبل از رسیدن به سطح ستاره معدوم شود، چه در مدار خود متلاشی شود. در نهایت مدار سیاره با اتمسفر ستاره تلاقی پیدا خواهد کرد و آن را از صحنه ی روزگار محو می کند.

محققان امید دارند که به درک بهتری از اینکه چطور ستارگان سیارات خود را نابود می کنند برسند و اینکه چگونه این پروسه مدار سیاره را تحت تاثیر قرار می دهد.

همچنین محققان می گویند که تحقیق آنها با اکتشاف بیشتر سیارات فراخورشیدی کامل تر می شود و پیشرفت بیشتری خواهد کرد و آنها امید دارند که این سیارات بیشتر به وسیله ی تلسکوپ فضایی کپلر که اختصاصاً برای کشف سیارات فراخورشیدی زمین مانند طراحی شده است کشف شوند.

جکسون نیز امیدوار است که رصدهای بیشتر پرده از رازهای تاثیرات کشندهای گرانشی ستاره ها بر سیاره هایشان بر دارد.

برای مثال او می گوید: سرعت حرکت چرخشی ستارها به دور خود در طول زمان افت می کند، بنابراین ستاره های پیرتر آرام تر به در خود می چرخند. ولی وقتی سیاره ای توسط ستاره اش خورده می شود سرعت زاویه ای سیاره ی خورده شده باعث افزایش سریع سرعت گردش ستاره به دور خودش می شود. بنابراین ما به دنبال ستارگانی می گردیم که نسبت به سن وسالشان گردش سریع تری به دور خود دارند

نویسنده: خسرو جعفری زاده

مدیر وب سایت آسمان شب ایران، عکاس آسمان شب

celestron banner 02

iranoptic 03

هر هفته یک چهره از آسمان شب ایران را پیش چشمان شما خواهیم آورد