آموزشگاه آنلاین ستاره‌شناسی: آموزش ببینید، تلسکوپ جایزه بگیرید! نام‌نویسی
هفته گذشته خبرهایی در مورد منبعی حیرت انگیز و ناشناخته از پرتوهای پرانرژی كیهانی كه زمین را بمباران میكنند منتشر شد و اكنون نیز خبرهایی از كشف دو منبع دیگر پرتوهای كیهانی پیش بینی نشده از سراسر فضا به دست آمده است.
رصدخانه پرتوهای كیهانی در آزمایشگاه ملی Los Alamos برای اولین بار2 كانون بحران را كه به نظر می رسد در حال بمباران زمین با مقدار زیادی پرتو كیهانی باشد مشاهده كرده است.
به گفته Jordan Goodman محقق اصلی رصدخانه Milgro ،این 2 نتیجه ممكن است ناشی ازپدیده اختر فیزیكی مشابه و یا متفاوتی باشند.هرچند هر 2 بیانگر وجود شتاب ذرات پرانرژی در نزدیكی زمین اند،یافته های جدید حاكی از وجود مكانهای عمومی برای تراكم منطقه ای  پروتونهای پرتو كیهانی است.به نظر می رسد پرتوهای كیهانی از ناحیه ای از آسمان نزدیك صورت فلكی جبار سرچشمه میگیرند.

محققان از جولای 2000 میلادی به مدت 7سال ، نیمكره شمالی آسمان را با استفاده از رصدخانه پرتو كیهانیMilagro مورد مطالعه قرار دادند.این رصدخانه به دلیل زیرنظرگرفتن سراسر آسمان نیمكره شمالی  ، در نوع خود بی نظیر است.Milagro به علت طراحی و میدان دیدش ، توانست بیش از 200 بیلیون برخورد پرتو كیهانی با زمین را ثبت كند.
 
تعیین مكان احتمالی منابع پرتوهای كیهانی
 
پرتوهای كیهانی ذرات پرانرژی هستند كه از منابعی دوردست در كهكشان ما حركت می كنند.در مورد منشأ دقیق این پرتوها اطلاع دقیقی نداریم اما طبق نظریه دانشمندان این پرتوها ممكن است از ابرنواخترها- ستاره های پرجرمی كه منفجر میشوند- اخترنماها ویا سایر منابع مرموز ناشناخته و یا در حال كشف در عالم سرچشمه بگیرند.

Brenda Dingus ،از همكاران این مطالعه،میگوید:نکته منحصر به فرد رصد خانه ما دراین است كه می توانیم رویدادهای با انرژی پایین را كشف وشناسایی كنیم همانطوركه توانستیم به ثبت كافی برخوردهای پرتوكیهانی برای َمشاهده تراكم های ناچیز از نظر آماری كه از 2 ناحیه متمایز از آسمان سرچشمه می گیرند بپردازیم.

به دلیل توان Milagro در ثبت تعداد زیادی رویداد پرتو كیهانی ،محققان برای نخستین بارتوانستند نقاط اوج آماری در تعداد رویداد های پرتو كیهانی كه از نواحی معینی در آسمان نزدیك صورت فلكی جبار نشأت می گیرند را مشاهده كنند.ناحیه دارای بالاترین كانون بحران پرتوكیهانی،ناحیه ای متمركز در بالا واز نظر ظاهری ،  سمت راست جبار نزدیك صورت فلكی گاو است.كانون بحران دیگر ناحیه ای به شكل كاما و در ظاهر نزدیك صورت فلكی جوزا است.

اما محققان در مورد مكان دقیق منابع پرتوهای كیهانی مطمئن نیستند.به گفته Goodman مسیر این پروتونها به زمین توسط میدان مغناطیسی راه شیری منحرف می شود و بنابراین نمیتوان گفت دقیقا از كجا سرچشمه می گیرند.سوال مهم دیگر این است كه آیا مناطق این تراكم كه با Milagro مشاهده شده اند حاكی از وجود منبعی از پرتوهای كیهانی اند و یا نتیجه اثر ناشناخته دیگری درنزدیكی ماست.

ساخت نسل دوم و جدید رصدخانه پرتو كیهانی كه ممكن است معمای منشأ پرتوهای كیهانی را حل كند ،پیشنهاد شده است.این طرح در ارتفاعات مكزیك ساخته خواهد شد.

نویسنده: خسرو جعفری زاده

مدیر وب سایت آسمان شب ایران، عکاس آسمان شب

celestron banner 02

iranoptic 03

هر هفته یک چهره از آسمان شب ایران را پیش چشمان شما خواهیم آورد