اگرطلوع و غروب خورشید را دوست دارید، به شما دیدن "درخشش سبز" را پیشنهاد می کنم. پدیده ای که اغلب بیش از آنچه فکر میکنید اتفاق می افتد. بعضی ازپدیده‌های آسمان نسبتا رایج هستند اما بدلیل مشکلات ظاهری یا ظاهرشدن در زمان کم به ندرت دیده می‌شوند. مانند سیاره عطارد، شما اگر فقط یک بار زمان و مکان دیده شدن آن را بدانید پیدا کردن آن درغروب یا سپیده دم کار آسانی خواهد بود.
درخشش سبز یک پدیده رنگارنگ جوی درلحظه طلوع یا غروب خورشید است، بطوریکه لبه بالایی خورشید به مدت یک یا دو ثانیه به شدت سبز دیده می شود. یکی ازدوستانم هنگام تماشای غروب خورشید در ساحل شمال دریاچه Superior درخشش سبز را دیده بود بدون اینکه به دنبال آن بگردد. من هم اولین بار در منظریاب دوربین آن را دیدم و بسیار شگفت زده شدم.
{یک سراب درهنگام طلوع خورشید در22آوریل این درخشش سبزازخورشید را بوجودآورده است.}
برای دیدن درخشش سبز به یک آسمان کاملا صاف نیاز ندارید (مه یا ابرکم هم جواب می دهد)، شما فقط باید قادر به دیدن فاصله 2/1 درجه (یاقطرماه کامل) از افق باشید. اکثرعکس‌های این پدیده بر روی اقیانوس‌ها یا آب‌های وسیع گرفته شده است، اما دلیلی برای اینکه این پدیده در سرزمین‌هایی که افق دور و مسطح دارند دیده نشود وجود ندارد. قله‌های کوه با چشم انداز وسیع ازدشت‌های هموار و یا حتی نواحی وسیع مرکزی ایلینوی، کانزاس و نبراسکا باید مکان خوبی برای دیدن این پدیده باشند.
با وجود اینکه مه در افق بعضی مواقع اجتناب ناپذیراست ولی نیازبه آسمان کاملا صاف نداریم اما زمانی که خورشید مانند توپ قرمز گیلاس (قرمزآتشین) دیده می شود برنامه دیدن درخشش سبز را با اطمینان لغوکنید. بهترین زمان مشاهده وقتی است که خورشید درافق به رنگ زرد یا نارنجی باشد.
دیدن درخشش سبز مورد توجه نبود تا اینکه ژول ورن در رمانLe Rayon Vert آن را ذکر کرد. "ورن" در مورد درخشش سبز نوشت : "سبز شگفت انگیز، سبزی که هیچ هنرمندی نمی تواند در پالت رنگ خود بدست آورد. سبزی که در هیچ پوشش متنوع گیاهی یا سایه‌ای از ناب ترین دریاها مانند آن پیدا نمی شود. اگر یک سبز در بهشت باشد نمی تواند آن باشد مگر سایه‌ای از آن، قطعا این رنگ رنگ سبز رویاهاست."
درخشش سبز بدلیل شکست نور خورشید در جو اتفاق می افتد. زمانی که خورشید در افق است خط دید ما از افق عبور می کند و صدها مایل از اتمسفر پایین (تروپوسفر) را که دارای هوای چگال‌تری است می‌پیماید.
{هوا میتواند درست مانند منشور برای شکست نور خورشید به مولفه های رنگی آن عمل کند.زاویه شکست پرتوهای نور خورشید بستگی به رنگ(طول موج) آنها دارد.شکست نور خورشید زمانی که در افق قرار دارد شدیدتر است وحاشیه سبز دربالای دیسک خورشید وحاشیه قرمز در زیرآن ایجاد می شود.}
منشور، نور خورشید را به صورت رنگین کمانی از رنگها بر اساس طول موج از آبی در یک انتها تا قرمز در انتهای دیگر می‌پراکند. رنگهای مختلف نور با زوایای مختلف شکسته می شوند زیرا با سرعتهای مختلف از شیشه عبور می کنند. نوربنفش با طول موج کوتاهتر، کندتر حرکت می کند و در مقایسه با نور قرمز بیشتر شکسته می‌شود. هوای چگال در نزدیکی افق مانند منشور عمل میکند و نور خورشید را به رنگهای مختلف از بنفش تا قرمز می شکند. شکست نور خورشید براساس رنگ آن را "پراکندگی" می گویند. این ناحیه به اندازهای کوچک است که بیشتر تصاویر در اثر همپوشانی، نور سفید تولید می‌کنند به جز قسمتهای خیلی بالا یا خیلی پایین دیسک خورشید. آبی و سبز رنگ‌هایی هستند که بیشتر شکسته می‌شوند و در بالاترین قسمت جو قرار می گیرند، بنابراین حاشیه بالایی دیسک خورشید به رنگ سبز-آبی دیده می شود. نور قرمز کمتر خم می‌شود و حاشیه قرمز را درپایین دیسک ایجاد می کند.
{تجزیه نورتوسط اتمسفر درنزدیکی افق باعث می شودماه درحال طلوع یک حاشیه سبز دربالا وحاشیه قرمز در پایین داشته باشد(سمت چپ).دیاگرام سمت راست نشان می دهد که چگونه شکست پرتوهای خورشید به چندین دیسک همپوشانی گسترش می یابدوباعث ایجادحاشیه سبزدربالا وحاشیه قرمزدرپایین آن می شود.}
حتی ماه کامل هم در افق پراکندگی نشان می دهد. درحالیکه دیدن این پدیده با چشم غیرمسلح چالش برانگیز است دوربین دوچشمی به راحتی می تواند لبه بالایی سبز مایل به آبی و لبه پایینی قرمز مایل به بنفش ماه را دقایق اولیه طلوع آن نشان دهد. سعی کنید این کار را در زمان ماه کامل توت فرنگی در27و28ژوئن انجام دهید.
در حالیکه نور آبی بیشتر از نور سبز خم می شود چرا لبه خورشید آبی دیده نمی شود؟ چرا درخشش آبی نیست؟
علت آن این است که نور آبی توسط مولکولهای جو بیش ازسایر رنگها پراکنده می شود که باعث می شود آسمان به رنگ آبی دیده شود. به همین دلیل هنگام طلوع یا غروب خورشید در نور خورشید این طیف تقریبا وجود ندارد.
بدلیل مسدود بودن افق غرب، تقریبا تمام مشاهدات من در رابطه با درخشش سبز هنگام طلوع خورشید برفراز دریاچه Superior بوده است.
طلوع خورشید، دیدن درخشش سبز را بیشتر به چالش می کشد تا غروب خورشید. زیرا شما مجبورید پیش بینی کنید که خورشید کجا طلوع میکند. درغروب خورشید شما به طور دقیق می‌توانید محل غروب وآخرین پرتوهای خورشید را ببینید.
این کار در عمل کار سختی نیست. من نیم ساعت قبل از بالا آمدن خورشید بلند شدم و به سوی چشم انداز حرکت کردم ونگاهم را به منطقه ای از آسمان درافق شرق که درحال روشن شدن بود متمرکز کردم. بعد منتظر ماندم تا آن قطعه کوچک زمرد سبز سربزند. رنگ بسیار پر جنب و جوش و غیر منتظره ای که نفس را حبس می کند.
برای تماشاگران غروب خورشید این درخشش ، آخرین پرتو از نور درخشان خورشید است که به چشم می رسد.
{در این ویدئو واقعی از غروب خورشید درخشش سبز را به زیبایی ببینید.}
برای دیدن این پدیده لازم است چشمان خود را محافظت کنید و از نگاه مستقیم به دیسک خورشید اجتناب کنید تا از آسیب احتمالی پیشگیری شود. همچنین می توانید یک لحظه به منظره خیره شوید بعد چشمان خود را ببندید و دوباره باز کنید این کار به دیدن و احساس رنگهای "پس تصویر" کمک می کند و شما تصویر مبهمی را در میدان دیدتان خواهید داشت.
{شاهدی بردرخشش سبزکه درCerro Paranal در ارتفاع2600 متری توسط تلسکوپ بسیاربزرگ EOS درصحرای آتاکامای شیلی گرفته شده است.}
آیا ماه هم می تواند درخشش سبز ایجاد کند؟ احتمالا این پدیده با چشم غیرمسلح خیلی ضعیف دیده می شود در حالیکه درخشش سبز ماه در زمان طلوع برآمدگی ماه یا ماه کامل با دوربین دوچشمی راحت تر دیده می شود و می توان آن را با دوربین عکاسی ثبت کرد. با به کار بردن همان قوانین مشاهده : یعنی شما نیاز به هوای تمیز و افق دور و کاملا باز دارید و اینکه بتوانید محل طلوع ماه را پیش بینی کنید.
{این دنباله از عکسها درخشش سبز بوسیله تغییردما در لایه های مختلف هوا را نشان می دهدکه باعث ایجاد اعوجاج های عجیب وغریب در شکل خورشید شده است.}
سراب ها بیشتر ازسطوح زمینی و مناطق آبی می تواند دیدن درخشش سبز را آسان کند. یک سراب پست که به عنوان "جاده داغ" شناخته می‌شود می تواند لبه های سبز خورشید را به صورت یک لکه مجزا از نور سبز گسترش دهد، لکه ای که در بالای خورشید درحال طلوع یک یا دو ثانیه شناور است و بعد محو می شود.
طبیعت چشم اندازهای جالبی دارد. شما هم بیرون بروید و خودتان آنچه که ژول ورن را هیجان زده کرد، ببینید. درخشش سبزی که رمان عاشقانه اش را با آن کامل کرد.
