آموزشگاه آنلاین ستاره‌شناسی: آموزش ببینید، تلسکوپ جایزه بگیرید! نام‌نویسی
 "مرکز ثبت داده‌های رصدی ایران"  (IAOD)در نظر دارد برنامه‌ی ویژه‌ای برای ثبت و رصد اختفای بسیار مهم ستاره الدبران ( چشم گاو ) با ماه را به انجام برساند. این مرکز در نقاط مختلف ایران داده‌های ثبت شده توسط منجمان آماتور را گردآوری کرده و پس از بررسی نهایی در سایت رسمی خود و آسمان شب ایران منتشر می نماید. به اطلاع می رساند که تمامی گروه‌های ستاره شناسی ایران میتوانند در این برنامه همکاری داشته باشند.
اختفای ستاره الدبران با ماه  در بامداد روز یکشنبه 18 مرداد 1394 ساعت 2:22 دقیقه به وقت مرکزی ایران رخ می دهد و با توجه به موقعیت ماه و ستاره الدبران، تمام شهرهای ایران می توانند اختفا را رصد کنند. در زمان وقوع این رویداد فاز ( درصد بخش درخشان ماه ) 30.6 درصد و قدر ستاره الدبران 0.95 است.
 
 
مهمترین برنامه‌‎های رصدی در زمان شروع و پایان اختفا

زمان سنجی :
برای زمان سنجی دقیق این رویداد می‌توانید ساعت خود را از طریق وب سایت http://time.is  به روز نمایید. به منظور به روز رسانی  تلفن همراه نیز اپلیکیشن ClochSync  را نصب کنید تا بتوانید به طور دقیق زمان شروع و پایان اختفا را محاسبه کنید.
 
تعیین مکان دقیق شروع و پایان اختفا :
برای انجام این موضوع رصدی می توانید از ابزار متفاوت رصدی بهره ببرید. دوربین دوچشمی، تک چشمی و انواع تلسکوپ میتواند دقت رصد شما را به میزان چند صدم ثانیه تغییر دهد. هرچه بزرگنمایی شما در زمان اختفا بیشتر باشد، دقت زمان سنجی بالاتر می رود.
توجه : بهتر است برای رصد اختفا حداقل 30 دقیقه قبل از شروع اختفا ( بر اساس زمان مکان رصدی ) تمامی ابزارهای رصدی خود را آماده کنید تا در دقایق حساس به مشکلی بر نخورید.
 
عکاسی از اختفا
عکاسی از اختفا می تواند بسیار لذت بخش و علمی باشد. استفاده از ابزار مناسبی همچون تلسکوپ شکستی یا بازتابی با پایه موتوردار به همراه دوربین عکاسی دیجیتال بسیار ضروری است. اما برخی از رصدگران با تجربه بدون پایه موتوردار نیز می توانند این رویداد را به ثبت برسانند. بهتر است برای عکاسی از این رویداد حداقل 30 دقیقه قبل در محل آماده باشید و با امتحان چندین فرم، سرعت شاتر، دیافراگم و حساسیت را بر اساس ابزار رصدی خود بدست آوردید.
 
تصویری از اختفای سیاره مشتری ( عکس از خسرو جعفری زاده )
 

روش نصب مستقیم
 
برگه ثبت رصد :
 برگه ثبت رصد اختفا یکی از مهمترین مدارک برای نگهداری از اطلاعات بدست آمده است. برگه ثبت رصدی که در اختیار شما قرار میگیرد، توسط آقای خسرو جعفری زاده تهیه شده است و از سال 1378 تا کنون مورد استفاده بسیاری از منجمان آماتور قرار گرفته.
 

 
 
 
جدول زمان بندی شروع و پایان اختفا برای برخی از شهرهای ایران
 

نام شهر زمان شروع زمان پایان ارتفاع ماه در زمان شروع
آبادان 2:24:53 3:19:55 6.5
آباده 2:19:26 3:06:14 7.2
اردبیل 2:24:56 3:19:58 6.0
ابوموسی 2:21:08 2:51:19 8
ایلام 2:20:56 3:12:05 3
اراک 2:20:59 3:12:33 5.8
ارومیه 2:24:42 3:18:47 3.9
اصفهان 2:20:02 3:09:32 6.7
اهواز 2:19:20 3:07:16 3.5
بندر عباس 2:20:46 2:54:44 9
بوشهر 2:18:39 3:01:36 4.2
بیرجند 2:21:44 3:09:21 13
تبریز 2:25:04 3:19:40 4.1
زاهدان 2:22:27 2:59:24 13
جهرم 2:19:11 2:59:51 7.2
ساری 2:23:03 3:17:14 9
سراوان 2:25:46 2:52:10 15
سنندج 2:22:12 3:14:57 3
شهرکرد 2:19:50 3:09:01 6.2
کرمانشاه 2:21:21 3:13:12 3
کرمان 2:20:19 3:03:13 10
کرج 2:22:20 3:15:46 7
گرگان 2:23:22 3:17:52 10
مراغه 2:24:19 3:18:30 4
مشهد 2:23:40 3:17:01 14
 
این جدول به روز خواهد شد
 
موارد مهم در این اختفا
1. شرق ایران وضعیت بهتری برای رصد دارد
2. همانطور که در جدول می بینید شهرهای جنوبی ایران، اختفا زمان کمتری نسبت به شهرهای شمالی دارد
 
محاسبات و نگارش : خسرو جعفری زاده
تایید و برنامه ریز : مرکز ثبت داده‌های نجومی ایران -  Iranian Astronomical Observation Data Register Center(IAOD)

نویسنده: خسرو جعفری زاده

مدیر وب سایت آسمان شب ایران، عکاس آسمان شب

celestron banner 02

iranoptic 03

هر هفته یک چهره از آسمان شب ایران را پیش چشمان شما خواهیم آورد